Fabryka Broni „Łucznik”
Forum konferencyjno-wystawowe w miejsce fabryki broni. Pomysł Nizio Design International na rewitalizację dawnego „Łucznika”
Fabryka Broni „Łucznik” przez niemal cały XX wiek pełniła rolę jednego z najważniejszych zakładów przemysłowych miasta i kluczowego pracodawcy dla mieszkańców Radomia. Przedsiębiorstwo przestało działać w tej lokalizacji pod koniec stulecia. Teraz kompleks może ożyć i wprowadzić do miasta nową energię.
– Pragniemy połączyć historię tego ważnego obiektu z nowoczesnym przeznaczeniem. Rewitalizacja nie tylko wprowadzi w tę przestrzeń nowe życie, ale – co najważniejsze – pozwoli stworzyć miejsce stanowiące odpowiedź na obecne i nadchodzące wyzwania klimatyczne. Projekt świadomie otwiera się na mieszkańców Radomia, wpisując budynek w szerszą strategię relacji miejskich, odwołując się do takich koncepcji jak skalowalna idea smart city 3.0, miasto odporne, Europejski Zielony Ład, czy wreszcie program aktywizacji społecznej bazujący na rzeczywistych potrzebach regionu. Jednocześnie jest miejscem otwartym na ponadregionalne wpływy i inspiracje, a także na gości z całej Europy – mówi Mirosław Nizio, autor projektu. – Zaproponowane przez nas rozwiązania mają ocalić unikatowy charakter fabryki, zachować elementy pokryte szlachetną patyną, która przypomina o dziedzictwie obiektu – dodaje. Koncepcja rewitalizacji zakłada zachowanie zewnętrznej elewacji fabryki, poddanie jej oczyszczeniu i odnowieniu oraz pozostawienie dawnego układu okien budynku. Całość realizacji ma być przykładem świadomego podejścia do pełnej wyzwań teraźniejszości i nadchodzącej przyszłości (również w skali makro), którym już teraz należy wychodzić naprzeciw poprzez odważne gesty projektowe. Warto zaznaczyć, że koncepcja powstała w oparciu o wyniki badań potrzeb lokalnej społeczności, które wskazały na znaczenie rewitalizacji dawnej Fabryki Broni dla Radomia.
FORUM RADOM
Obiekt zostanie przykryty szklanym dachem wspartym na stalowej konstrukcji przestrzennej, na którym planowane jest odtworzenie zielonego ogrodu i umieszczenie paneli słonecznych. Wartościowym elementem w projekcie jest zaadaptowanie nieużytkowanych dotąd przestrzeni dwóch dziedzińców, które również zostaną nakryte przeszkleniem. W wewnętrznych szklanych elewacjach atrium będą powstawać obrazy stworzone ze zwielokrotnionych odbić spacerowiczów i zieleni wypełniającej przestrzeń.
Dziedzińce staną się przestrzenią spotkań oraz miejscem wydarzeń kulturalnych. Na parterze obiektu otworzą się kawiarnie i sklepy, a na pierwszym piętrze znajdować się będzie przestrzeń konferencyjna oraz edukacyjno-wystawiennicza. Stworzony na dachu zielony ogród bazować będzie na zależnościach obiegu wody, świadomego kształtowania fauny i flory i ich powiązania w mikrosiedliska. Budynek wejdzie w relacje przestrzenne z otoczeniem nie tylko w obrębie projektowanego założenia, ale również jako ważny element na mapie całego Radomia. Obiekt zrealizowany w odniesieniu do idei urban miningu (odzyskiwanie cennych surowców z zużytych produktów) będzie stanowił element łańcuchów recyclingowych i upcyclingowych. Są to kierunki wytyczone nie tylko w najbliższym horyzoncie czasowym, ale wiążące budynek z przestrzenią miasta i lokalnym środowiskiem na całe dziesięciolecia. W Forum dojdzie do świadomego połączenia nowoczesnych technologii z dziedziny cyfrowego zarządzania przestrzenią, wernakularnych rozwiązań zwiększających efektywność procesów związanych z ekologią budynku czy też przygotowania inwestycji pod kątem odporności na kryzysy i katastrofy (rezyliencja miejska). Obiekt będzie otoczony zielenią parkową, placami zabaw i zbiornikami wodnymi – podobnie jak w przypadku dawnej fabryki – powiązanymi w szerszy program oddziaływań społeczno-edukacyjnych i ekologicznych.
– Forum nie będzie wyłącznie ważnym miejscem spotkań towarzyskich dla mieszkańców Radomia. Przestrzeń ma posłużyć również jako międzynarodowe centrum konferencyjne – opowiada Mirosław Nizio, założyciel Nizio Design International. – Projektowaliśmy ją z myślą o organizacji szczytów międzynarodowych i kongresów, ale także warsztatów i paneli dyskusyjnych. Świadoma współpraca, podjęta już na etapie planowania strategii, zarówno z podmiotami prywatnymi jak i organizacjami pozarządowymi czy też administracją samorządową i ogólnokrajową, ma na celu stworzenie projektu o silnym wpływie na otoczenie, czerpiącego z różnorodności, umiejętnie łączącego potrzeby różnych grup społecznych. Tym samym projektowane przez nas miejsce staje się nie tylko kolejnym forum konferencyjno-wystawowym, ale również centrum innowacji ekologicznej, w szczególności zaś inicjatyw miejskich, w którym mieszkańcy mają realny wpływ na proces kształtowania przestrzeni poprzez implementację elementów ciągłej partycypacji twórczej. Wyobrażamy sobie, że będą się tam odbywać wartościowe zajęcia edukacyjne o tematyce społecznej, klimatycznej i historycznej – mówi.
Ulokowana w budynku wystawa stała poświęcona zostanie historii Europy Środkowo-Wschodniej, a przede wszystkim dziejom narodów, które tworzyły Rzeczpospolitą Obojga Narodów i państw, które leżały w jej orbicie. Nowoczesna ekspozycja zaprezentuje historyczne i współczesne związki między tradycjami intelektualnymi i kulturalnymi regionu Trójmorza. Obiekt pomieści także ekspozycję stałą prezentującą historię zakładu od czasów międzywojennych do współczesności. Ta część wystawy zostanie ulokowana we fragmencie w pełni zachowanej historycznej zabudowy fabrycznej. Wyeksponowanie elementów parku maszynowego zakładu będzie wyraźnie przypominać o dawnej funkcji obiektu.