Interaktywne Centrum Bajki i Animacji OKO w Bielsku-Białej

W maju 2024 roku odbyło się uroczyste otwarcie Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji OKO w Bielsku-Białej. Nasza pracownia odpowiada za projekt architektury nowego obiektu, będącego częścią Studia Filmów Rysunkowych, a także za renowację zabytkowej Willi Rotha pozostającej pod opieką konserwatora oraz projekt zagospodarowania terenu.

Założone w 1947 roku Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej to jeden z najważniejszych ośrodków animacji w Polsce. Tutaj powstały kultowe kreskówki i postaci, które bawiły kolejne pokolenia: Bolek i Lolek (od 1963 roku), Reksio (1967), czy Profesor Baltazar Gąbka w wesołym towarzystwie Smoka Wawelskiego oraz Bartłomieja Bartoliniego herbu Zielona Pietruszka (1969). Z instytucją współpracowali najwybitniejsi twórcy, między innymi: Zbigniew Lengren, Jan Szancer, Józef Szajna, Jan Brzechwa, Ludwik Jerzy Kern, Krzysztof Komeda czy Krzysztof Penderecki. Nowootwarte Interaktywne Centrum Bajki i Animacji OKO będzie opowiadać o fenomenie SFR. Jednym z elementów symbolicznie łączących dziedzictwo ze współczesnością jest minimalistyczna elewacja wykonana z architektonicznego betonu z perforacjami kojarzącymi się z taśmą filmową.

W 2016 nasza pracownia wygrała konkurs architektoniczny. Jury przyznając pierwszą nagrodę wskazywało na „trafne rozwiązania urbanistyczno-architektoniczne, w szczególności (1) artykulację narożnika przestrzeni miejskiej z wyraźnie zdefiniowaną strefą wejściową, (2) stworzenie wewnętrznego dziedzińca płynnie przechodzącego w zielone tereny rekreacyjne, (3) dobranie odpowiednich proporcji i skali nowej zabudowy w stosunku do historycznej”.

Realizacja Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji OKO w Bielsku-Białej trwała w sumie ponad 4 lata. Podzielono ją na 2 etapy: najpierw poddano rewitalizacji zabytkową Willę Rotha, siedzibę SFR. Kolejnym krokiem była realizacja nowego budynku wraz z łącznikiem i zagospodarowaniem otaczającego terenu.
Oprócz wspomnianej wcześniej elewacji na uwagę zasługuje także nietypowa konstrukcja części nowego budynku, która jest „zawieszona” nad parterem. Udało się wypracować rozwiązanie, dzięki któremu odwiedzający mogą mieć złudzenie, że część obiektu jest oparta, bez żadnych podpór i wbrew prawom fizyki, bezpośrednio na szkle. Dodatkowo przestrzeń uległa optycznemu powiększeniu, a wnętrze budynku jest wizualnie zintegrowane z przestrzenią na zewnątrz.

W strefie wejścia do nowego budynku Centrum architekci usytuowali hall, sklepik z pamiątkami, recepcję oraz bufet. Na parterze znajduje się również sala kinowa na ok. 120 miejsc, w której będą odbywać się projekcje filmów, pokazy multimedialne, konferencje, wykłady oraz imprezy kulturalne – zarówno powiązane ze ścieżką edukacyjną i ekspozycją Centrum, jak i te organizowane niezależnie. Główna część wystawiennicza umieszczona jest na pierwszym i drugim piętrze nowego budynku. Na pierwszym piętrze ulokowano także archiwum materiałów cyfrowych. Na drugim zlokalizowana jest sala konferencyjna i pomieszczenie animatorów. Na tym samym poziomie znajduje się również przejście między budynkami. Łącznik, dzięki transparentnym, szklanym ścianom zapewnia ciekawy punkt widzenia na bryły obu budynków oraz przyległe ulice i otoczenie.

W istniejącym zabytkowym budynku architekci nie wprowadzili zasadniczych zmian funkcjonalnych. Przeprowadzone zostały tu prace budowlane i remontowe polegające przede wszystkim na wymianach (posadzek wewnętrznych, części tynków wewnętrznych, grzejników i niezbędnego zakresu instalacji sanitarnych, opraw oświetleniowych wraz z niezbędnym zakresem instalacji elektrycznych i teletechnicznych,) a także kompleksowa renowacja elewacji. – Zależało nam na wypracowaniu harmonijnej formy styku nowej struktury z fasadą o historycznych podziałach i zdobieniu – mówi Mirosław Nizio, autor koncepcji. – Myślę, że udało się stworzyć spójną i estetycznie zrównoważoną całość, która szanuje dziedzictwo, a jednocześnie wprowadza nową jakość. To samo dotyczy wpisania minimalistycznego obiektu w tradycyjną tkankę urbanistyczną miasta: umiejętnie zbudowane napięcia dodają projektom dynamiki i przyczyniają się do ciekawszej narracji – dodaje.

Powierzchnia całkowita obu budynków wynosi 3 988 m2 (w tym nowego: 2 350 m2), a użytkowa: 2 834 m2 (w tym nowego: 1 712 m2).